Δημιουργικότητα; Τόλμη; Επιτυχία;

Κάποιοι τα είπανε πολύ καλύτερα απ’ όσο θα μπορέσω ποτέ να τα πω. Χωρίς άλλα σχόλια λοιπόν, σημειώνω κάποια τσιτάτα που με έχουν επηρεάσει στον τρόπο που βλέπω τον κόσμο, τη ζωή και τη δουλειά μου. Αν επιζητάτε τη δημιουργικότητα, καλό είναι να τα σκεφτείτε ένα προς ένα και να γίνουν εντέλει αναπόσπαστο μέρος της φιλοσοφίας σας, αλλά κυρίως της πρακτικής σας:

Imagination is more important than knowledge
Albert Einstein

The “silly” question is the first intimation of some totally new development
Alfred North Whitehead

The opposite of creativity is cynicism
Esa Saarinen

If at first an idea is not absurd, then there is no hope for it.
Albert Einstein
(έπ’ αυτού διάβασε και το Άβολα)

All great discoveries are made by people whose feelings run ahead of their thinking.
C. H. Oakhurst

Analysis kills spontaneity. The grain once ground into flour, springs and germinates no more.
Henri Frederic Amiel

Creativity is the ability to see relationships where none exist.
Thomas Disch

Discovery consists of looking at the same thing as everyone else and thinking something different.
Albert Szent-Györgi

Think before you speak is criticism’s motto; speak before you think, creation’s.
E. M. Forster

Launching a breakthrough idea is like shooting skeet. People’s need change, so you must aim well ahead of the target to hit it
Raymond Kurzweil

Half the failures in life arise from pulling in one’s horse as it is leaping.
Julius Hare

Never forget that only dead fish swim with the stream.
Malcom Muggeridge

Many ideas grow better when transplanted into another mind than in the one where they sprang up.
Oliver Wendell Holmes

A ship in the harbor is safe, but that is not what ships are built for.
William Shedd

People cannot discover new oceans until they have the courage to lose sight of the shore.
Anonymous

Another word for creativity is courage
George Prince

Don’t be afraid to take a big step if one is indicated. You can’t cross a chasm in two small jumps.
D. Lloyd George

Life is either a daring adventure or nothing. Security does not exist in nature, nor do the children of men as a whole experience it. Avoiding danger is no safer in the long run than exposure.
Hellen Keller

Men stumble over the truth from time to time, but most pick themselves up and hurry off as if nothing happened
Sir Winston Churchill


If you don’t create change, change will create you.
Anonymous

Standing still is the fastest way of moving backwards in a rapidly changing world.
Anonymous

And the trouble is, if you don’t risk anything, you risk even more.
Erica Jong

When choosing between two evils, I always like to try the one I’ve never tried before.
Mae West

In the long history of humankind (and animalkind, too), those who learned to collaborate and improvise most effectively have prevailed.
Charles Darwin

Life must be lived forward, but can only be understood backwards
Søren Kierkergaard

Τρία... και να καίνε!

(μια απλή εμπειρική παρατήρηση)

Είμαι σε μια παρουσίαση Brief πελάτη. Ο Brand manager αφού έχει αναλώσει καμία ώρα με γεμάτες κείμενο σελίδες Powerpoint μιλώντας για τον ανταγωνισμό, το προϊόν, τον καταναλωτή και τα υπόλοιπα χρήσιμα, φτάνει στην ουσία του Brief… δηλαδή τους επικοινωνιακούς στόχους. Μέχρι εδώ δείχνει ότι υπάρχει μια καλή αντίληψη της αγοράς και αρκετά αναλυτική σκιαγράφηση των προβλημάτων. Γεμάτος αγωνία λοιπόν αναρωτιέμαι τι περιμένει να πετύχει η διαφήμιση που θα τους προτείνουμε... Εγώ, απ τη πλευρά μου έχω μέχρι τώρα καταλάβει χοντρικά το θέμα και ήδη φαντάζομαι τις πιο πιθανές λύσεις, αλλά θέλω να δω πώς το ιεραρχεί ο πελάτης...
Και πέφτει η σελίδα...
Γδούπος βαρύς ακούστηκε... αντήχησε το δωμάτιο!
Κάθομαι και μετράω στόχους ...ένα, δύο, ...έξι,...εννιά, ...έντεκα!
Και λεω στον εαυτό μου : «μπας και είμαι Θεός και δεν το ξέρω; Ένας άνθρωπος, μια ολόκληρη εταιρία περιμένει να φτιάξουμε μια καμπάνια που θα βουλώσει έντεκα τρύπες... Ρε ποιος είμαι και δε το ήξερα μέχρι σήμερα...Να ζητήσω αύξηση!»

Επειδή το ευκταίο απέχει συχνά από το εφικτό, καλό είναι να θυμίσω μερικά απλά εμπειρικά πράγματα, που για τους νεώτερους στο χώρο μπορεί να είναι και χρήσιμα...

Ο αριθμός 3 είναι ίσως ο πιο σημαντικός στο χώρο του marketing και της επικοινωνίας. Γιατί είναι ο αριθμός που μπορεί να μας αυτοπεριορίσει, να μας εστιάσει, ώστε εντέλει να πετύχουμε αποτελέσματα.

Τι εννοώ; Πολύ απλά και πρακτικά:

Τρεις κατά μέγιστο, μπορεί να είναι οι στόχοι ενός Brand σε ένα ετήσιο πλάνο.
Τρεις κατά μέγιστο, μπορεί να είναι οι στόχοι μιας καμπάνιας.
Τρεις κατά μέγιστο, μπορεί να είναι οι αξίες που μπορούμε να εκφράσουμε σε ένα λογότυπο ή σε μια εταιρική ταυτότητα ή σε ένα προϊοντικό packaging.

Και αυτό, γιατί τρεις, είναι ο μέγιστος αριθμός στόχων που μπορεί να πετύχει ένας άνθρωπος χωρίς να χάσει την συγκέντρωσή του στο αποτέλεσμα. Χωρίς να πελαγώσει μέσα στη προσπάθεια ιεράρχησης επιδιώξεων. Χωρίς να αλλοτριώσει την ουσία. Χωρίς να λειάνει την αιχμή μιας δημιουργίας. Χωρίς να αναλώσει τη προσπάθειά του με τα ευτελή και ασήμαντα.

Όταν βλέπω ένα Brief με πάνω από τρεις στόχους διακρίνω την αγωνία και την απειρία. Διαισθάνομαι την ανικανότητα ιεράρχησης και εστιασμού.

Φοβάμαι εντέλει το ότι ο γράφων δεν ξέρει τι πραγματικά θέλει... άρα, δεν είναι και σε θέση να αξιολογήσει αυτό που θα του προτείνουμε. Σε ότι και να προτείνουμε, πάντα θα βρίσκει λάθη, ελλείψεις, κενά...
Γιατί αν ήξερε τι θέλει, θα έκανε την προσπάθεια να ιεραρχήσει. Να προβληματιστεί για το τι είναι εφικτό. Να αναλογιστεί για τους στόχους που είναι προϋποθέσεις άλλων δευτερευόντων στόχων και άρα υπερκαλύπτονται.

Για να πετύχεις στο χώρο του marketing και της επικοινωνίας πρέπει να μάθεις να «θυσιάζεις». Να «θυσιάζεις» το δευτερεύον και επουσιώδες εις όφελος του πρωτεύοντος. Μόνο έτσι μπορείς να εστιάσεις. Μόνο έτσι μπορείς να συντάξεις τις δυνάμεις σου. Μόνο έτσι μπορείς να μεγιστοποιήσεις την αποτελεσματικότητα των πόρων σου. Μόνο έτσι μπορείς να καταλήξεις σε μια ιδέα. Μόνο έτσι μπορείς να χτίσεις ένα απλό, δυνατό, ξεχωριστό μήνυμα.

Τα τρία μπορούν να οδηγήσουν στο ένα. Το single-minded proposition που λέμε στη γλώσσα μας. Την μοναδική και αιχμηρή ιδέα. Αυτό που εντέλει θα εστιάσει το μυαλό των δημιουργικών για να κάνουν κάτι που θα δουλέψει.

Και μια και μιλάμε για τον αριθμό 3, να μοιραστώ τελειώνοντας, ένα μικρό «tip επιτυχίας» που έλεγε ο Ντένης Μαλαματίνας, πρώην «αφεντικό» μου στη ΜΕΤΑΞΑ, και από τους πλέον επιτυχημένους Έλληνες managers διεθνώς. Έλεγε ο Ντένης, ότι αν θες να πετύχεις στόχους να αναλογίζεσαι κάθε Παρασκευή ποια είναι τα τρία πράγματα που πέτυχες μέσα στην εβδομάδα. Αν τα θεωρείς σημαντικά είσαι σε καλό δρόμο. Αν όχι ...μόλις ξόδεψες μια εβδομάδα τζάμπα!

Δουλεύει, αλλα πώς;

Έχετε συνειδητοποιήσει το απόλυτο παράλογο που συμβαίνει;

...ότι κρίνουμε και αξιολογούμε διαφημίσεις χωρίς να ξέρουμε ακόμη πώς ακριβώς «δουλεύει» μια διαφήμιση;

Αυτό που ξέρουμε είναι ότι οι διαφημίσεις – ή για να είμαι σωστότερος- κάποιες διαφημίσεις «δουλεύουν»...φέρνουν αποτελέσματα...
Αλλάζουν την εικόνα των Brands, διαμορφώνουν νέες αντιλήψεις, προκαλούν επιθυμίες, πουλάνε προϊόντα. Όλα αυτά έχουν εμπειρικά αλλά και επιστημονικά αποδειχθεί, εδώ και αρκετά χρόνια.
Το συγκλονιστικό να συνειδητοποιήσει κανείς είναι ότι ακόμα δεν έχει «επιστημονικά» αποδειχθεί το πώς δουλεύει η διαφήμιση, ποιος ακριβώς είναι ο τρόπος που μια διαφήμιση πετυχαίνει το όποιο αποτέλεσμα. Δεν γνωρίζουμε δηλαδή με επιστημονική βεβαιότητα την διεργασία που συμβαίνει στον εγκέφαλο μας, η οποία και κάνει ένα μήνυμα που στέλνεται μέσα από την τηλεόραση (για παράδειγμα) να αφομοιωθεί (με κάποιο τρόπο) από τον αποδέκτη οδηγώντας τον σε μια συγκεκριμένη (επιθυμητή) αντίδραση.
Υπάρχουν πάρα πολλές εικασίες και κάποιες θεωρίες, αλλά στο βαθμό που γνωρίζω, καμία δεν καλύπτει όλες τις περιπτώσεις.
Η πλέον ενδιαφέρουσα και πρόσφατη είναι η θεωρία του Low Attention Processing που ανέπτυξε ο λέκτορας στο πανεπιστήμιο του Bath, Robert Heath ( http://www.lowattentionprocessing.com/ ).
Δεν μπορώ εδώ να αναλύσω όλο το σκεπτικό αλλά αξίζει ο κάθε ενδιαφερόμενος να το βρει στη πρωτότυπη μορφή του μέσα από το ανωτέρω site (επίσης στο http://www.warc.com/και στο βιβλίο του Heath ‘THE HIDDEN POWER OF ADVERTISING’ ).

Η ουσία της νέας αυτής θεωρίας του Heath πάντως είναι ότι πολλές τηλεοπτικές διαφημίσεις επεξεργάζονται από τον ανθρώπινο εγκέφαλο ακόμη και όταν ο θεατής δεν τις προσέχει «ενεργά» μέσω μιας γνωστής επιστημονικά εγκεφαλικής λειτουργίας που ονομάζεται “low attention processing”. Το αποτέλεσμα είναι ότι χωρίς ο θεατής να θυμάται το μήνυμα μιας διαφήμισης ή ακόμη και αν την έχει δει, «υποσυνείδητα» διαμορφώνει σταδιακά άποψη για το Brand που διαφημίζεται... Σημειωτέον ότι αυτή η θεωρία είναι από τις ελάχιστες που είναι «επιστημονικά» αποδεδειγμένη, χωρίς βεβαίως να καλύπτει όλες τις περιπτώσεις και να έχει απαντήσεις για όλα.

Τώρα, ποια είναι η σημασία των ανωτέρω; θα ρωτήσετε.

Πολύ μεγάλη και σε πολλά επίπεδα, πιστεύω. Αναφέρω εδώ κάποια, ενδεικτικά:

Κατ’ αρχάς αξίζει για καθένα που ασχολείται με τη διαφήμιση είτε ως διαφημιστής αλλά κυρίως ως πελάτης και ερευνητής, να ανανεώσει το σκονισμένο απόθεμα γνώσεων και (κυρίως) πεποιθήσεών του φροντίζοντας να ενημερωθεί και να προβληματιστεί, με ανοιχτό μυαλό φυσικά. Στο Λονδίνο σήμερα όλοι (οι σοβαροί τουλάχιστον) συζητάνε και προβληματίζονται γι’ αυτά... προφανώς εδώ τα θεωρούμε «λυμένα»!

Δεύτερον, πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να συνειδητοποιήσουμε πραγματικά ότι η διαφήμιση δεν είναι «επιστήμη» αλλά «τέχνη» (ευτυχώς για μας, λεω). Δηλαδή δεν έχει εφευρεθεί ακόμη επιστημονική formula κατασκευής επιτυχημένης διαφήμισης, αλλά βασιζόμαστε όλοι στις εμπειρικές «συνταγές» των δημιουργών. Και ως «τέχνη» είναι και θα παραμένει «ατελής» και «απρόβλεπτη», όπως είναι και οι άνθρωποι που την υπηρετούν. Κάποιοι, κάποιες φορές μπορούν να βγάλουν «αριστουργήματα» αλλά είναι πιθανό να βγουν και «τερατουργήματα». Γι’ αυτό και μεγαλύτερη σημασία όταν κανείς διαλέγει μια διαφημιστική εταιρία δεν έχει η «προτεινόμενη καμπάνια» αλλά το στίγμα που δίνουν οι «άνθρωποι» που την έφτιαξαν. Οι πελάτες πρέπει να διαλέγουν «ομάδα», όχι απλά ιδέα.

Τρίτον, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν μπορούμε να εμπιστευόμαστε τα αποτελέσματα των «ερευνών επικοινωνίας» ως «επιστημονικά θέσφατα», αλλά μόνον ως «ατελείς εμπειρικές ενδείξεις», γιατί τα στοιχεία που ερευνώνται δεν έχουν επιστημονικά αποδειχτεί ότι παίζουν ρόλο στην αποτελεσματικότητα της διαφήμισης... Φανταστείτε να νοιώθετε πόνο στα μάτια και ο γιατρός να σας κάνει ακτινογραφία στις πατούσες...
Η επιστήμη βασίζεται στην αποδεδειγμένη σχέση αιτίου και αιτιατού. Όταν λοιπόν αξιολογείς για παράδειγμα το ad awareness, πόσο σίγουρος είσαι (με βάση τη θεωρία Low attention processing) ότι παίζει κάποιο σημαντικό ρόλο στο να πετύχεις τον επικοινωνιακό σου στόχο...
Για να μην πάω σε «αστείες» ερωτήσεις ερευνών του τύπου «Έχοντας δει αυτή τη διαφήμιση, θα αγοράζατε αυτό το προϊόν»... Δηλαδή εκεί τι ακριβώς περιμένουμε να μας πει ο ερωτώμενος... «Ναι, είμαι τόσο ηλίθιος που θα αναβάλω ότι πρόγραμμα είχα κάνει για αύριο προκειμένου να τρέξω να αγοράσω το υπέροχο προϊόν σας που θα γεμίσει την άδεια μου ζωή και έτσι θα γίνω επιτέλους ευτυχισμένος»... Ποιος είναι δυνατόν πλέον να δίνει αξία σε τέτοιες «μπούρδες»;

Τέλος, κλείνω αυτό το σημείωμα με ένα απόσπασμα από το βιβλίο του καθηγητή του Syracuse University, John Philip Jones, με τίτλο «When ads work», που αποτελεί μια σχετικά πρόσφατη (1995) «επιστημονική τεκμηρίωση» της αποτελεσματικότητας κάποιων διαφημίσεων. Ο Jones λοιπόν, μετά από βαθιά στατιστική ανάλυση και αφού έχει στα χέρια του τις διαφημίσεις που «δουλεύουν» προσπαθώντας να μας διαφωτίσει για τα χαρακτηριστικά τους, αποφασίζει να κάνει κάτι «μη επιστημονικό», αναγνωρίζοντας πλήρως ότι η διαφήμιση είναι «τέχνη»... Αποφασίζει να αφιερώσει 6 σελίδες σε αποφθέγματα γνωστών διαφημιστών γράφοντας:

Readers will also note that I am quoting the views of experts in preference to the generalized conclusions of copy testing in theaters and in homes, and indeed any type of advertising research. My experience tells me that both the experts and the research are fallible, but I believe the experts are much less so. They are also considerably more enjoyable to read.

I rest my case, προς το παρόν...

Ευτυχώς που ξέρω να μαγειρεύω!

Μια μικρή «συμβολική» ιστορία.

Κάποιος «πελάτης» πάει σε ένα hot εστιατόριο, γνωστό για τις δημιουργικές του γεύσεις που είναι βασισμένες στη γαλλική κουζίνα και ζητά να δει τον Chef. Του λεει λοιπόν ότι εδώ και πολλούς μήνες σκέφτεται να κάνει ένα μοναδικό ανοιχτό πάρτι για υποψήφιους πελάτες του, ώστε να τους γοητεύσει, έχοντας ως απώτερο στόχο να μεγαλώσει τη δουλειά του. Συμπληρώνει μάλιστα ότι διάλεξε το συγκεκριμένο εστιατόριο, αφού επισκέφτηκε και αξιολόγησε το φαγητό σε άλλα πέντε.
Ο Chef, κολακευμένος, τον ρωτάει πληροφορίες για τους υποψήφιους πελάτες του «πελάτη» του, ώστε να μπορέσει να του προτείνει το κατάλληλο δείπνο και το ιδανικό concept για το πάρτι. Ο «πελάτης» σκιαγραφεί τους ανθρώπους που θα ήθελε στο πάρτι, το πώς τον αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα και εντέλει ζητά από τον Chef τις προτάσεις του... μέχρι αύριο!
Ο Chef διαμαρτύρεται για το σύντομο του χρόνου και εντέλει συμβιβάζονται στο να βρεθούν σε λίγες μέρες.
Ο Chef και το επιτελείο του βάζουν το θέμα «πάρτι πελάτη» σε πρώτη προτεραιότητα και αφού αναλύουν τις πληροφορίες που έλαβαν σε συνδυασμό με τη εμπειρία τους σε ανάλογες περιπτώσεις, σκιαγραφούν τρεις βασικές ιδέες για το concept του πάρτι και εν συνεχεία ετοιμάζουν αντίστοιχες προτάσεις για το μενού. Μετά από αρκετές ώρες δουλειάς είναι έτοιμοι να παρουσιάσουν την πρότασή τους στο νέο τους «πελάτη»...

Ο Chef παρουσιάζει με πάθος τις ιδέες του και τα μενού, αιτιολογώντας το σκεπτικό του. Ο «πελάτης» κάθεται ψύχραιμα και αφού έχει ακούσει όλες τις προτάσεις, λεει:
- Συμφωνώ μαζί σας ότι το concept του πάρτι πρέπει να είναι Classic French. Γι’ αυτό θα διαλέξω το μενού με την πάπια πορτοκάλι που είναι «κλασσικό».
- Και αμέσως μετά συμπληρώνει: ...Αλλά θέλω να μου αντικαταστήσετε το πρώτο πιάτο, το φουαγκρά, με το ριζότο του «Italian concept» μενού... γιατί είναι «πιο ασφαλές», θα αρέσει σε όλους... και για να είμαι ειλικρινής δεν πιστεύω ότι κανένα από τα γλυκά που προτείνετε θα αρέσουν στους καλεσμένους... Είναι ...πολύ μοντέρνα... Για σκεφτείτε κάτι άλλο. Θα ξαναπεράσω αύριο.

Ο Chef βεβαίως ξέρει ότι το ριζότο με τη πάπια πορτοκάλι δεν συνδυάζονται σε ένα concept “Classic French” που επέλεξε ο «πελάτης», αλλά λεει εντάξει, ας κάνουμε μια αβαρία για χάρη του, δεν είναι και καταστροφή... Με το γλυκό επίσης δεν καταλαβαίνει τι πρόβλημα έχει ο «πελάτης» αφού όλες οι προτάσεις είναι μέσα στις νέες τάσεις και στο γνωστό στυλ του εστιατορίου, αλλά τι να κάνει, "μεγάλη δουλειά" είναι... ετοιμάζει μια εναλλακτική.

Την επόμενη μέρα ο «πελάτης», αφού ακούει την εναλλακτική λεει:

- Κοιτάξτε, εμένα δε μ’ αρέσουνε αυτά τα γλυκά της μόδας, Άλλωστε έκανα μια έρευνα σε 3-4 υποψήφιους καλεσμένους μας και μου είπανε ότι αυτές οι «φωλίτσες με εξωτικά φρούτα» που προτείνατε ούτε τις ξέρουν, ούτε θα τους αρέσουν. Μας είπανε όμως ότι τους αρέσει ο μπακλαβάς. Θέλω να μου κάνετε μπακλαβά, που είναι δοκιμασμένος.
- Τις «φωλίτσες» τις δοκιμάσανε, ρωτάει ο Chef
- Όχι, αλλά τους τις περιγράψαμε, λεει ο πελάτης
-....!!!

Ο Chef αφού ξεπερνά το αρχικό σοκ, προσπαθεί να εξηγήσει στον «πελάτη» ότι ριζότο και πάπια πορτοκάλι δεν μπορεί να ταιριάξει με μπακλαβά, αλλά ο πελάτης έχοντας την έρευνα στα χέρια του είναι όχι απλά ανένδοτος... αρχίζει πλέον φανερά να εκνευρίζεται!

Τότε ο Chef που διαισθάνεται ότι ο πελάτης είναι δυο βήματα πριν τον εγκαταλείψει, του λεει:
- Αφού επιμένετε τόσο, προτείνω να κάνουμε ένα γλυκό βασισμένο στην ιδέα του μπακλαβά αλλά να το φτιάξουμε δημιουργικά με ένα μοντέρνο τρόπο ώστε να ταιριάζει με τη πάπια πορτοκάλι, και μάλιστα ν’ αλλάξουμε και το Concept του πάρτι σε «re-invented Mediterranean fusion» για να δένουνε όλα τα στοιχεία.

Κάπου εκεί τα ξαναβρίσκουν και ο «πελάτης» ζητά επιτέλους να αρχίσουν να ετοιμάζουν τα φαγητά για το πάρτι που είχε προγραμματιστεί για μεθαύριο.

Το πάρτι γίνεται. Ανάμεσα στους καλεσμένους είναι και πολλοί υπάρχοντες πελάτες του εστιατορίου. Ένας απ’ αυτούς έρχεται λοιπόν στο Chef και του λεει:

- Μου έκανε εντύπωση το σημερινό μενού σας...έρχομαι τακτικά ξέρετε γιατί μ’ αρέσουν οι γαλλικές γεύσεις και εσείς είχατε πολύ δημιουργική κουζίνα και πολύ καλά συνδυασμένα μενού. Σήμερα όμως με απογοητεύσατε. Αυτά που έφαγα δεν είχαν καμία σχέση μ’ αυτό που ξέρετε να κάνετε! Χαλάσατε!
- Τι να απαντήσει ο Chef; «Το ζήτησε ο πελάτης»;

Αν σε αυτή την ελαφρά παράλογη ιστορία αντικαταστήσουμε το «εστιατόριο» και τον «Chef» με μια «διαφημιστική εταιρία» και ένα «διαφημιστή», έχουμε μια κατ’ αναλογία ρεαλιστική απεικόνιση της καθημερινότητας που αντιμετωπίζουμε στη δουλειά μας.
Κλείνω 10 χρόνια στη διαφήμιση, έχοντας περάσει τα προηγούμενα 13 στο marketing, ως «πελάτης» αρκετών διαφημιστικών στην ελληνική αλλά και στην αγγλική αγορά. Μάλιστα τη συγκεκριμένη «αναλογία» διαφημιστή-εστιατορίου μου την είχε πρωτοαναφέρει πριν 10 χρόνια ένας δημιουργικός διευθυντής της ΒΒΗ, μιας εκ των πλέον φημισμένων διαφημιστικών στο κόσμο. Έχω πιστέυω αρκετές εμπειρίες για να δικαιούμαι να έχω άποψη για το που πρέπει να αρχίζει η δουλειά του διαφημιστή και που πρέπει να σταματά η δουλειά του πελάτη... Και νομίζω ότι είναι τόσο απλό όσο και σε ένα εστιατόριο:

Αν θες να πας σε ένα εστιατόριο να κάνεις το πάρτι σου, εμπιστέψου τον Chef. Διάλεξε το μενού που σου ταιριάζει απ’ αυτά που σου προτείνει.

Αν δε σου πάει τίποτα, ζήτα άλλες προτάσεις μενού. Αν και πάλι δε σου πάει τίποτα, άρχισε να αναρωτιέσαι γιατί ΕΣΥ διάλεξες αυτόν τον chef ανάμεσα σε άλλους... Συνήθως οι Chefs δεν χάνουν το ταλέντο τους σε λίγους μήνες...

Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μπορείς να του αλλάζεις τα μενού ή τις συνταγές, δεν μπορείς να μπαίνεις στη κουζίνα, ούτε να είσαι σίγουρος ότι εσύ ξέρεις καλύτερα τι θέλει να φαει ο κόσμος.
Το εστιατόριο που διάλεξες, ζει μόνο και μόνο από την ικανότητά του να δημιουργεί πρωτότυπες γεύσεις που θα αγγίξουν τον κόσμο.
Για το εστιατόριο το φαγητό που κάνει για λογαριασμό σου, χτίζει τη φήμη του και κατ΄επέκταση το μέλλον του. Γι’ αυτό μάλιστα έχει ακριβώς τον ίδιο στόχο με σένα. Να αγγίξει τον κόσμο. Αν δεν το καταφέρει, κάνει κακό στην ίδια τη δουλειά του, στην ίδια τη φήμη του, στο μέλλον του.
Αν δεν σ’ αρέσει το φαγητό πήγαινε απλά σε άλλο εστιατόριο, αλλά σεβάσου τον επόμενο Chef.
Αν πάλι θες να μαγειρέψεις εσύ, κάντο σπίτι σου... αλλά μη παίζεις με τη φήμη ενός επαγγελματία Chef…

Αυτό που για τα εστιατόρια θεωρείται αυτονόητο, είναι ακόμη ζητούμενο για τους διαφημιστές, ειδικά στην Ελλάδα.
Καιρός να κερδίσουμε και εμείς τον αντίστοιχο σεβασμό του «ειδικού» που χαίρουν οι Chefs (και βέβαια αυτό είναι πρωταρχικά δικιά μας ευθύνη... γιατί ο σεβασμός κερδίζεται, δεν απαιτείται).
Αν δεν τα καταφέρουμε;
...Ευτυχώς που ξέρω να μαγειρεύω!

Άβολα

(Oδηγίες προς διαφημιστές, marketeers και νέους κάθε ηλικίας)


Καλωσορίζω τη νέα αγαπημένη μου λέξη: Άβολα.
«Νοιώσε άβολα», λεω.
«Νοιώσε ανασφάλεια, αμηχανία, δέος...νοιώσε άβολα».

Είναι τόσο φυσικό και απόλυτα ανθρώπινο να θες να νοιώθεις ήσυχος, ασφαλής, τακτοποιημένος, βολεμένος, πράος... Είναι τόσο κατανοητό να θες να νοιώθεις οικεία και ζεστά, να ξέρεις εκ των προτέρων που πάς και πώς θα φτάσεις...
Όμως εγώ λεω ότι πρέπει να αντιστέκεσαι και να φροντίζεις να νοιώθεις «άβολα»...

Γιατί αυτό το ενοχλητικό συναίσθημα σηματοδοτεί ένα από τα σημαντικότερα πράγματα στη ζωή.
Το «νέο»...και τη πρόκληση του.
Τη νέα εμπειρία... Ένα ταξίδι, χωρίς ορατό προορισμό...
Γιατί, άβολα νοιώθουμε με το άγνωστο, με ότι δεν έχουμε ακόμη «εξοικειωθεί»...
Γιατί, άβολα νοιώθουμε με ότι δεν μπορούμε ακόμα να προβλέψουμε ή να κατανοήσουμε πλήρως...
Αλλά αυτό ακριβώς δεν είναι το "νέο";

Και η σημασία του "νέου"; θα ρωτήσεις...
Το «νέο» είναι αυτό που απαιτεί από μας να αναπτύξουμε μια νέα ικανότητα, μια νέα δεξιότητα, μια νέα σκέψη, μια νέα οπτική. Το "νέο" είναι αυτό που προχωράει τη ζωή μπροστά και την κάνει ενδιαφέρουσα.
Γι' αυτό, εγώ λέω, ότι μόνο αν εξοικειωθούμε με το να νοιώθουμε «άβολα», μπορούμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να αντιληφθεί και να ασπαστεί το καινοτόμο, να τολμήσει να αμφισβητήσει τα δεδομένα και συνήθη. Μόνο τότε εντέλει θα μπορέσουμε να εξελιχτούμε, να εμπλουτίσουμε την οπτική μας απέναντι στον κόσμο, να πάμε τα πράγματα μπροστά.

«Μάθε να νοιώθεις άβολα», λέω.

Γιατί αυτό το περίεργο συναίσθημα γεννιέται από κάθε τι που προκαλεί τον τρόπο που ξέρουμε, το τρόπο που λειτουργούμε, τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο και τη ζωή. Αυτό το συναίσθημα έρχεται στην επιφάνεια όταν αμφισβητείται αυτό που ξέραμε μέχρι σήμερα, αυτό που θεωρούμε αυτονόητο, δεδομένο, ασφαλές... αυτό που είναι προβλέψιμο και συνηθισμένο!

Όταν νοιώθεις άβολα, σημαίνει ότι κάτι που δεν γνώριζες ως σήμερα, σε καλεί να ανταποκριθείς. Μπορεί να το ασπαστείς, να το μεταμορφώσεις ή και να το απορρίψεις, αλλά πάνω απ' όλα, αξίζει να του δώσεις μια ευκαιρία, αξίζει να επιτρέψεις ή και να επιβάλεις στον εαυτό σου να νοιώθει άβολα για λίγο... Η τελική σου απόφαση έχει λιγότερη σημασία (αρκεί να μην είναι πάντα η απόρριψη...).
Το σημαντικό όσον αφορά σ' αυτό το "νέο" που σε κάνει να νοιώθεις άβολα, είναι να το καλωσορίσεις, να το σκεφτείς, να προσπαθήσεις να το αντιμετωπίσεις χωρίς τις ενστικτώδεις αυτοάμυνές σου, να κατανοήσεις τη λογική του χωρίς προκαταλήψεις. Η διεργασία που θα συμβεί είναι, σε κάθε περίπτωση, το κέρδος σου. Η δε εμπειρία θα σε κάνει να νοιώθεις ζωντανός και «νέος» (άρα εξελίξιμος).

Γι’ αυτό, την επόμενη φορά που θα «νοιώσεις άβολα»... καλωσόρισε το «νέο» και σκάσε ένα χαμόγελο αισιοδοξίας...Είσαι μπροστά σε μια πιθανή κατάκτηση!
Η ευκαιρία σου να προχωρήσεις ένα βήμα μπροστά μόλις σου χτύπησε τη πόρτα...
Εσύ τι θα κάνεις; Θα βολευτείς στη νωθρότητα του οικείου ή θα τολμήσεις να υπερβείς τον εαυτό σου, όπως τον ήξερες μέχρι σήμερα;

Το πρώτο βήμα

Ήρθε η ώρα! Αρκετό καιρό το σκεφτόμουνα...
Αλλά ως συνήθως δεν το είχα πλήρως διαμορφώσει στο μυαλό μου... και αυτό αποτελούσε την τέλεια δικαιολογία για να το καθυστερήσω.
Όμως πιστεύω ότι είναι καλύτερα να ξεκινήσεις κάτι και να το φτιάξεις στη πορεία. Do it - Fix it... Στο κάτω κάτω η ύπαρξη μιας "αρχής" αποτελεί κίνητρο για να σκεφτείς την όποια πορεία. Ακόμη και η απόφαση για εγκατάλειψη της προσπάθειας έρχεται πιό ώριμα όταν έχεις κάνει μια αρχή.
Καλώς ή κακώς μόνο έτσι ξεκινάνε πράγματα με μένα. Η απόφαση παίρνεται "ενστικτωδώς" πρίν είμαι σίγουρος για το που ακριβώς πάω, αλλά έχοντας για κάποιο διάστημα αναρωτηθεί για πιθανές κατευθύνσεις. Είναι απαραίτητη αυτή η φάση της "επώασης"... αλλά κάπου στη μέση της, επεμβάινει εκβιαστικά η "δέσμευση" της αρχής. Μόνο έτσι ξεκινά η πραγματική αναζήτηση κατευθυνσης και η υλοποίηση.
Το ξέρω πια καλά ότι όταν τα πράγματα έχουν κάπως ξεκινήσει πάντα με τον καιρό βρίσκουν το δρόμο τους.
Μεγιά λοιπόν!